Kompetencje kluczowe

Kompetencja jest strukturą poznawczą, na którą składa się wiedza, umiejętności oraz postawa. Kompetencje kluczowe odgrywają w przedszkolu wyjątkową rolę. Stanowią podstawowe, najważniejsze i najistotniejsze umiejętności, które powinno nabyć każde dziecko.

Cele kształcenia dzieci w wieku przedszkolnym (rozporządzenie MEN)

• Wspomaganie dzieci w rozwijaniu uzdolnień oraz kształtowanie czynności intelektualnych potrzebnych im w codziennych sytuacjach i dalszej edukacji.
• Budowanie systemu wartości, w tym wychowywanie dzieci tak, aby wiedziały, co jest dobre, a co złe.
• Kształtowanie w dzieciach odporności emocjonalnej koniecznej do racjonalnego radzenia sobie w nowych i trudnych sytuacjach, w tym także do znoszenia różnych niepowodzeń i porażek.
• Rozwijanie umiejętności społecznych dzieci, niezbędnych w poprawnych relacjach z innymi dziećmi i dorosłymi.
• Stwarzanie warunków sprzyjających wspólnej i zgodnej zabawie oraz nauce dzieci o zróżnicowanych możliwościach fizycznych i intelektualnych.
• Troska o zdrowie dzieci i ich sprawność fizyczną, zachęcanie do uczestnictwa w zabawach  i grach sportowych.
• Budowanie dziecięcej wiedzy o świecie społecznym, przyrodniczym i technicznym oraz  rozwijanie umiejętności prezentowania swoich przemyśleń w sposób zrozumiały dla innych.
• Wprowadzanie dzieci w świat wartości estetycznych i rozwijanie umiejętności wypowiadania  się poprzez muzykę, małe formy teatralne i sztuki plastyczne.
• Kształtowanie u dzieci poczucia przynależności społecznej (do rodziny, grupy rówieśniczej i wspólnoty narodowej) oraz postawy patriotycznej.
• Zapewnienie dzieciom szans na lepszą edukację poprzez wspieranie ich ciekawości, aktywności i samodzielności, a także uczenie tych wiadomości i umiejętności, które są ważne dla edukacji szkolnej.

Wyróżnia się 8 kompetencji kluczowych:

1. Porozumiewanie się w języku ojczystym.

Przykładowe działania przedszkola

Codzienne wspomaganie rozwoju mowy poprzez:

• Słuchanie utworów literackich czytanych zarówno przez nauczyciela, jak
  i zaproszonych gości;

• wypowiedzi spontaniczne i kierowane;

• ćwiczenia pamięci odtwórczej, nauka wierszy, ról;

• odgrywanie scenek (drama, zabawy paluszkowe, tatr kukiełkowy, pacynki);

• występy artystyczne dzieci w uroczystościach przedszkolnych;

• uczestnictwo w konkursach;

• wypowiadanie się dziecka na własny temat;

• prowadzenie codziennych różnorodnych zabaw logopedycznych (artykulacyjnych, oddechowych);

• ćwiczenia grafomotoryki ręki jako przygotowanie do pisania (np. plastelina, ciastolina, gazety, masa solna);

• kreślenie szlaczków literopodobnych na różnorodnym podłożu, kreślenie liter po śladzie i samodzielnie;

• kontakt z żywym słowem- nauczyciel, aktorzy (wg harmonogramu);

• biblioteczki w każdej sali- codzienny kontakt z literaturą;

2. Porozumiewanie się w językach obcych.

Przykładowe działania przedszkola

W ramach realizacji zadań z tego obszaru dzieci uczestniczą w zajęciach języka angielskiego 2 x w tygodniu(grupa młodsza 20 minut, grupa starsza 30 minut).

Podczas zajęć przedszkolaki poznają i utrwalają podstawowe słowa i zwroty w języku angielskim (np. podają swoje imię, wiek, określają nastrój, liczą, nazywają kolory, części ciała, ubrania, podają nazwy zwierząt, części garderoby), śpiewają i tańczą do piosenek po angielsku.

Zajęcia to gry i zabawy ruchowe(grupowe, w parach), piosenki, historyjki obrazkowe, scenki dramowe.

3. Kompetencje matematyczne i podstawowe kompetencje naukowo- techniczne.

Przykładowe działania przedszkola

Kompetencje matematyczne:

• Codzienne zabawy w przeliczanie, klasyfikowanie, mierzenie, ważenie, rozróżnianie stron: lewa/prawa;

• przeliczanie, porównywanie liczebności, stosowanie liczebników porządkowych, orientacja w schemacie ciała i w przestrzeni oraz na kartce, pomiary długości, klasyfikowanie, przekształcanie, rytm, następstwo czasu);

• ćwiczenia, zadania, zabawy eksperymentalno-doświadczalne, kulinarne.

Kompetencje naukowo-techniczne:

• Codzienne działania m.in. obserwacje zjawisk atmosferycznych, przyrodniczych;

• prowadzenie kalendarza pogody;

• prowadzenie czasowych „ogródków” w salach;

• zabawy mikroskopem, lupą itp.;

• zabawy eksperymentalno-doświadczalne (poznawanie podstawowych praw fizycznych, chemicznych), plastyczne, przestrzenne.

4. Kompetencje informatyczne.

Przykładowe działania przedszkola

• Wykorzystywanie narzędzi TIK (np. magnetofon, rzutnik, laptop, komputer, aparat cyfrowy, dyktafon, kamera, urządzenia sterowane dotykiem m.in. tablety) w różnych sytuacjach i przy różnych zadaniach;

• wykorzystywanie Internetu – oglądanie prezentacji i filmów edukacyjnych, spektaklów teatralnych;

• zabawy w kodowanie i dekodowanie;

• zajęcia profilaktyczne- dziecko bezpieczne w sieci.

5. Umiejętność uczenia się.

Przykładowe działania przedszkola

• Kompetencja ta jest kształtowana poprzez realizację wszystkich obszarów podstawy programowej wychowania przedszkolnego;

• podczas wszelkich zajęć dzieci kształtują umiejętność obserwacji i wyciągania wniosków z własnych działań prowadzonych w przedszkolu, uczą się konkretnych zachowań i reakcji;

• dzieci wdrażane są do samodzielnego zdobywania wiedzy przy pomocy różnorodnych źródeł wiedzy (tradycyjnych i nowoczesnych) oraz do współpracy i współdziałania w zespole, grupie, ale też pracy indywidualnej;

• stosowanie wzmocnień pozytywnych;

• praca w grupach mieszanych wiekowo- uczenie się od siebie, praca zespołowa.

6. Kompetencje społeczne i obywatelskie.

Przykładowe działania przedszkola

Realizacja tych treści odbywa się nieustannie, podczas wszystkich sytuacji, z jakimi stykamy się w przedszkolnej rzeczywistości, a ich celem jest wykształcenie u dzieci postaw społecznie pożądanych:

• Budzenie zainteresowania historią swojej rodziny, okolicy, kraju;

• stosowanie zwrotów grzecznościowych, kulturalne zachowanie podczas różnorodnych sytuacji, umiejętność współpracy, otwartość, bezkonfliktowość, tolerancja, przy jednoczesnym eliminowaniu postaw społecznie niepożądanych;

• służą temu tworzone w grupach kodeksy zachowania, nauka patriotyzmu (przez obchody m.in. Dnia Niepodległości, Dnia Flagi);

• spacery, wycieczki do różnych miejsc użyteczności publicznej (sklep, zakład fryzjerski, biblioteka, apteka, poczta itp.);

• spotkania z przedstawicielami różnych zawodów (pielęgniarka, ratownik medyczny, policjant, strażak) i z rodzicami, którzy prezentują swoje zawody;

• realizacja programów edukacyjnych, profilaktycznych, ekologicznych itp.

7. Inicjatywność i przedsiębiorczość.

Przykładowe działania przedszkola

• Każdorazowo stwarzane są okazje pozwalające dzieciom samodzielnie doświadczać, eksperymentować, eksplorować (np. robienie sałatek, pieczenie, malowanie, rysowanie, wydzieranie, lepienie, układanie klocków, zabawy w piaskownicy);

• codzienne zabawy na placu zabaw, w kącikach zainteresowań;

• zabawy doświadczalne i eksperymentalne;

• granie w gry zespołowe typu, np. „chińczyk”, warcaby, domino, memory itp.

• warsztaty plastyczne, sportowe, kulinarne;

• współpraca podczas stawiania im zadań do wykonania w parach, grupach czy zespołach, co pozwala im działać i poczuć odpowiedzialność za ostateczny efekt swoich działań;

• wycieczki (piesze i autokarowe).

8. Świadomość i ekspresja kulturalna.

Przykładowe działania przedszkola

• Codzienne malowanie (w tym nietypowymi technikami, np. malowanie gąbkami), rysowanie, śpiewanie, taniec;

• wystawy prac dzieci (sala, szatnia, strona internetowa);

• udział w różnych uroczystościach- jako mali aktorzy (pasowanie na przedszkolaka, Święto Niepodległości, Jasełka, Dzień Babci i Dziadka, Dzień Mamy i Taty, pożegnanie przedszkola);

• udział w konkursach (muzyczne, plastyczne, recytatorskie), przeglądach, występach.